W miarę starzenia się naszego organizmu wzrasta podatność na różnorodne urazy i kontuzje. Seniorzy, z uwagi na osłabienie mięśniowe, zaburzenia równowagi, problemy ze wzrokiem oraz choroby neurologiczne, są szczególnie narażone na upadki, złamania, urazy stawów i głowy. Takie zdarzenia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet do utraty samodzielności.
W tym artykule omówimy najczęstsze urazy wśród seniorów, metody ich leczenia oraz diagnostyki, ze szczególnym uwzględnieniem roli ortopedii, fizjoterapii i rezonansu magnetycznego.
Upadki – główne zagrożenie urazami dla seniorów
Statystyki pokazują, że w Polsce około 30% osób powyżej 65. roku życia co roku doświadcza upadków. Stanowią one główną przyczynę urazów i hospitalizacji w tej grupie wiekowej.
Przyczynami upadków są między innymi osłabienie mięśni i zaburzenia równowagi, które mogą wynikać z osteoporozy czy chorób neurologicznych. Inną przyczyną zwiększonego ryzyka upadków są problemy ze wzrokiem, takie jak zaćma czy zwyrodnienie plamki żółtej. Urazy mogą także powstawać, gdy przewróci się senior chorujący na schorzenia neurologiczne, takie jak udar mózgu czy choroba Parkinsona.
Aby zapobiegać upadkom warto:
- usunąć z domu przeszkody,
- zapewnić odpowiednie oświetlenie,
- zainstalować poręcze
- wybrać odpowiednie obuwie dla seniora.
W ramach profilaktyki skuteczne okazują się też regularne ćwiczenia, które poprawiają siłę mięśni oraz równowagę.
Złamania – częsta konsekwencja upadków
Złamania, szczególnie kości biodrowej, nadgarstka i kręgosłupa, są poważnymi następstwami upadków seniorów. W przypadku takich urazów ortopeda często decyduje o konieczności przeprowadzenia osteosyntezy, czyli zespolenia kości – szczególnie w przypadku złamań otwartych lub z przemieszczeniem. Po zrośnięciu się kości w celu przywrócenia sprawności konieczna jest rehabilitacja i fizjoterapia.
Do diagnostyki złamań często wykorzystuje się rezonans magnetyczny, który jest tak istotny w diagnostyce urazów mięśni, ścięgien i więzadeł, gdyż pokazuje szczegółowy obraz zmian.
Kontuzje stawów u seniorów – ból i ograniczenia ruchowe
Najczęstsze schorzenia, które powodują ból i ograniczenia ruchowe, to artretyzm, zapalenie stawów i zwyrodnienie stawów. Leczenie tych schorzeń obejmuje interwencje ortopedyczne oraz fizjoterapię, która jest niezbędna w poprawie ruchomości stawów oraz łagodzeniu bólu. Fizjoterapeuta może zastosować różnorodne metody, takie jak terapia manualna, ćwiczenia czy terapia ciepłem i zimnem. W niektórych przypadkach stosuje się również wiskoterapię, czyli iniekcje kwasu hialuronowego.
W diagnostyce kontuzji stawów często wykorzystuje się wspomniany wcześniej rezonans magnetyczny, który umożliwiaj precyzyjne zidentyfikowanie źródła bólu.
Szukasz lekarza dla seniora? Sprawdź:
Urazy głowy – niebezpieczne dla seniorów
Seniorzy podczas upadku mogą także doznać urazów głowy, takie jak wstrząs mózgu, złamanie czaszki czy krwawienie wewnątrzczaszkowe. Skutki takiego zdarzenia mogą być znacznie poważniejsze u osób starszych niż u młodego człowieka. W przypadku podejrzenia urazu głowy, konieczna jest natychmiastowa konsultacja z lekarzem lub wezwanie pomocy medycznej.
Zapobieganie urazom głowy obejmuje noszenie kasku podczas jazdy na rowerze, unikanie niebezpiecznych sytuacji (np. wieszania firan z taboretu) oraz wyposażenie domu w elementy ograniczające ryzyko upadków.
Diagnostyka urazów głowy często wymaga szybkiego wykonania badań, które pozwolą ocenić ewentualne uszkodzenia mózgu.
Podsumowanie
Aby seniorzy jak najdłużej cieszyli się zdrowiem i mogli pozostać samodzielni, należy zapobiegać urazom, które mogą powstać w wyniku upadku. Pomogą w tym regularne ćwiczenia, bezpieczne środowisko, odpowiednia dieta oraz świadomość potencjalnych zagrożeń. W przypadku wystąpienia urazów opiekun seniora powinien zadbać o szybką pomoc lekarską i właściwą diagnostykę oraz leczenie. W porę udzielona pomoc zwiększa szanse skutecznej rehabilitacji.
