Seniorzy wraz z upływem czasu mogą słabiej przyswajać wapń, który jest też stopniowo wypłukiwany z organizmu osób starszych. Może wówczas dojść u pacjenta do rozwoju osteoporozy. Co to jest i jakie są jej przyczyny? Czy tylko seniorzy chorują na osteoporozę?
Co to jest osteoporoza?
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wśród wielu różnych chorób cywilizacyjnych wymienia również osteoporozę. Co to jest? Jest ona inaczej nazywana zrzeszotnieniem kości. To choroba układu szkieletowego, w przebiegu której następuje stopniowy zanik tkanki kostnej, dlatego kości chorego stają się bardziej podatne na złamania i pęknięcia. Osteoporoza częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Statystyki pokazują, że w jej przebiegu nawet 30 proc. pacjentów po 50. roku życia doświadcza złamań osteoporotycznych, a tylko 8 proc. cierpi z powodu tych samych konsekwencji zdrowotnych.
Można podzielić osteoporozę na dwa rodzaje:
- osteoporozę pierwotną, która jest związana z naturalnym procesem starzenia organizmu człowieka,
- osteoporozę wtórną, która jest konsekwencją przyjmowania niektórych leków lub przebycia różnych chorób.
Do grupy ryzyka zachorowania na osteoporozę zalicza się:
- kobiety w okresie pomenopauzalnym, które przeszły przekwitanie jeszcze przed 45. rokiem życia,
- seniorów,
- osoby szczupłe,
- osoby z chorobami towarzyszącymi, jak cukrzyca, mukowiscydoza, kamica nerkowa czy zespół Cushinga,
- osoby z obniżonym poziomem hormonów – kobiety z niedoborem estrogenów i mężczyźni z niedoborem testosteronu.
Osteoporoza rozwija się u pacjenta w wyniku zaistnienia różnych czynników. Wiek nie jest przy tym jedynym powodem pojawienia się takiego schorzenia. Problemy zdrowotne tego rodzaju mogą być spowodowane mało aktywnym trybem życia, spożywaniem nadmiernych ilości alkoholu, prowadzeniem diety ubogiej w wapń, niedowagą, paleniem papierosów, występowaniem zaburzeń odżywiania czy niedoboru witaminy D.
Objawy osteoporozy
Przez lata mogą nie pojawić się żadne charakterystyczne objawy osteoporozy, dlatego pacjent nie zdaje sobie sprawy z tego, w jakim stanie znajdują się jego kości. Wyraźne objawy schorzenia widoczne są dopiero w zaawansowanym stadium, kiedy przy najmniejszych urazach dochodzi do złamań – najczęściej dotyczą one kręgów, kości przedramienia i kości udowej oraz stawów. Złamania te pojawiają się w wyniku niewielkich wypadków, potknięć czy upadków, podczas których u zdrowych osób nic by się nie stało.
Dodatkowo jeśli pacjent cierpi na zaawansowaną postać osteoporozy, objawy schorzenia obejmują również kompresyjne złamania kręgów, do czego prowadzi ucisk własnej masy ciała na kręgosłup. Pojawiają się dolegliwości bólowe, które spowodowane są uciskiem przez okoliczne, uszkodzone tkanki na korzenie nerwowe. Złamania kręgów skutkują zmianą postawy ciała – człowiek staje się zgarbiony, pochylony i może mieć trudności w poruszaniu się.
Leczenie osteoporozy
Niestety, nie ma skutecznych metod leczenia tej choroby. Natomiast lekarze zalecają profilaktykę, która pozwoli ustrzec się tego schorzenia lub zminimalizować ryzyko jego wystąpienia. Zamiast zastanawiać się więc, jak leczyć osteoporozę, warto:
- ograniczyć lub całkowicie zrezygnować z używek – palenia papierosów i spożywania alkoholu,
- zadbać o odpowiedni poziom witaminy D w organizmie oraz o suplementację wapnia,
- uprawiać regularnie dowolną aktywność fizyczną, co pozwoli na poprawę kondycji i sylwetki,
- spożywać produkty, które mają wysoką zawartość mikroskładników.
Lekarze stosują różne metody leczenia osteoporozy, które opierają się na dobraniu odpowiednich leków zdolnych do zahamowania u pacjenta procesu niszczenia tkanki kostnej, a także ukierunkowanych na odbudowę struktury kości. Pacjenci powinni przyjmować suplementy diety z wapniem i witaminą D. Zaleca się im minimalizowanie ryzyka złamań, nową dietę bogatą w cenne mikroskładniki i zmianę stylu życia.
Osteoporoza u osób starszych
W przypadku osteoporozy u osób starszych mamy do czynienia z osteoporozą starczą. Dotyka ona zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Zanik kostny następuje powoli, w związku z procesami starzenia się, i wynosi około 1 proc. na rok. W przebiegu osteoporozy u osób starszych najczęściej dochodzi do złamań elementów biodra.